Η βιταμίνη D φαίνεται να έχει πολλές ευεργετικές δράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό και πιο συγκεκριμένα συμβάλλει στην
- Καλή υγεία των οστών και μειωμένος κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης και καταγμάτων.
- Βελτίωση της υγείας των δοντιών
- Ενίσχυση ανοσοποιητικού
- Μείωση του κινδύνου για καρδιοπάθειες
- Μείωση νοσηρότητας από COVID-19
- Μείωση συμπτωμάτων εμμηνόπαυσης
- Βελτίωση ψυχικής υγείας και κυρίως μείωση συμπτωμάτων κατάθλιψης
- Καλύτερη υγεία της μητέρας και του εμβρύου κατά την διάρκεια της κύησης αλλά και του θηλασμού
- Μείωση κίνδυνου εμφάνισης αυτοάνοσων παθήσεων
- Μείωση κίνδυνου εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη
Γιατί οι περισσότεροι Έλληνες έχουμε ανεπάρκεια ή και έλλειψη βιταμίνης D;
Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη η οποία συνθέτεται στον οργανισμό κυρίως μέσω της επίδρασης της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου στο δέρμα μας αλλά προσλαμβάνεται και καταναλώνοντας ορισμένες τροφές, όπως ο σολομός, το σκουμπρί, ο τόνος, ο μπακαλιάρος, η πέστροφα, οι σαρδέλες, το μουρουνέλαιο, τα αυγά και το βοδινό συκώτι.
Υπάρχουν παράγοντες που εμποδίζουν την ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να συνθέσει βιταμίνη D αλλά και να τη μεταβολίσει σωστά ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον ανθρώπινο οργανισμό και ταυτόχρονα παράγοντες μειωμένης πρόσληψης βιταμίνης D με τη διατροφή μας, έχοντας σαν αποτέλεσμα τις μειωμένες τιμές βιταμίνης D στο αίμα. Οι παράγοντες αυτοί είναι :
- Το γεωγραφικό πλάτος που ζούμε, το οποίο δεν επιτρέπει την επαρκή σύνθεση βιταμίνης D ιδίως τους χειμερινούς μήνες
- Η εποχή του χρόνου, αφού το χειμώνα μειώνεται η σύνθεσή της
- Η χρήση αντηλιακών, που εμποδίζει την σύνθεση βιταμίνης D
- Η ηλικία μια και όσο μεγαλώνουμε μειώνεται η ικανότητα του δέρματος να συνθέτει βιταμίνη D
- Η διατροφή μας, μια και οι κάτοικοι των βορειότερων χωρών της Ευρώπης καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες πλούσιων σε λίπος ψαριών π.χ. σολομός κάτι που δεν ισχύει στη χώρα μας
- Η παχυσαρκία, μια και η συσσώρευση λίπους δεσμεύει την βιταμίνη D και μειώνει την βιοθεσιμότητα της
- Οι ηπατικές και νεφρικές παθήσεις λόγω διαταραχών στον μεταβολισμό της βιταμίνης D
- Το Σύνδρομο δυσαπορρόφησης εξαιτίας παθήσεων του εντέρου όπως κοιλιοκάκη, νοσος Crohn, χειρουργεία του εντέρου που οδηγούν σε μειωμένη απορρόφηση βιταμίνης D από το έντερο
- Τα διάφορα φάρμακα που εμποδίζουν την απορρόφηση βιταμίνης D,όπως αντιμυκητιασικά, αντιεπιληπτικά, γλυκοκορτικοειδή
- Η σκουρόχρωμη επιδερμίδα/μαυρισμένο δέρμα, το οποίο δεν επιτρέπει την επαρκή σύνθεση βιταμίνης D
- Η ζωή σε περιοχές με αυξημένη ρύπανση του περιβάλλοντος όπως οι μεγαλουπόλεις, η οποία δεν επιτρέπει την επαρκή σύνθεση βιταμίνης D
Πως επηρεάζει το μαύρισμα του δέρματος τα επίπεδα βιταμίνης D στο ανθρώπινο σώμα;
Η βασική πηγή είναι ο ήλιος και γι’ αυτό ονομάζεται και βιταμίνη του ήλιου. Η έκθεση του 1/3 της επιφάνειας του σώματος για 10 εως 30 λεπτά 3 φορές την εβδομάδα φαίνεται να αρκεί για να έχει ένα άτομο με σχετικά ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα επαρκή βιταμίνη D στο αίμα. Τα άτομα όμως με σκουρόχρωμη επιδερμίδα, τα άτομα που κάνουν πολλές ώρες ηλιοθεραπεία, αλλά και όσοι ακολουθούν θεραπείες αυτομαυρίσματος το γνωστό SOLARIUM, φαίνεται να παρουσιάζουν πρόβλημα στα επίπεδα της βιταμίνης D.
Το μαυρισμένο δέρμα οφείλεται σε μία χρωστική την μελανίνη. Η μελανίνη δρα ως φυσικό αντηλιακό απορροφώντας τις ακτίνες UV και προστατεύοντας έτσι το δέρμα από ηλιακά εγκαύματα και ανάπτυξη καρκίνου δέρματος. Ωστόσο η μελανίνη με τον τρόπο αυτό μπλοκάρει την σύνθεση βιταμίνη D στο δέρμα. Δηλαδή όσο περισσότερη μελανίνη υπάρχει τόσο λιγότερη είναι η σύνθεση της βιταμίνης D. Έτσι μία μαυρισμένη επιδερμίδα συνθέτει λιγότερη βιταμίνη D σε σχέση με τις πιο ανοιχτόχρωμες.
Δημιουργείται λοιπόν τους καλοκαιρινούς μήνες το εξής ζήτημα, όσο περισσότερο εκθέτουμε το σώμα μας στον ήλιο και μαυρίζουμε τόσο περισσότερο μειώνεται σύνθεση βιταμίνης D και αυξάνεται ο χρόνος που χρειάζεται να μείνουμε στον ήλιο για να την συνθέσουμε. Μελέτες καταδεικνύουν ότι οι πιο μαυρισμένες επιδερμίδες χρειάζονται από 30 λεπτά εως 3 ώρες περισσότερης έκθεσης στον ήλιο για να παραχθεί η βιταμίνη D σε σχέση με τις ανοιχτόχρωμες επιδερμίδες. Για τον λόγο αυτό τα άτομα με μαυρισμένες επιδερμίδες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης D και πιθανόν να χρειαστούν την λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D.