Menu
Menu
Menu
Η αναιμία είναι μια κατάσταση κατά την οποία η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης ή ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι χαμηλότερος από το φυσιολογικό και δεν επαρκεί για να καλύψει τις φυσιολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Η αναιμία αναπτύσσεται λόγω μιας ανισορροπίας στην απώλεια ερυθρών αιμοσφαιρίων σε σχέση με την παραγωγή τους. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αναποτελεσματική ή ανεπαρκή παραγωγή τους λόγω διατροφικών ελλείψεων, φλεγμονών ή γενετικών διαταραχών της αιμοσφαιρίνης ή ακόμα και υπερβολική απώλεια ερυθροκυττάρων. Η κατανόηση της ποικίλης και πολύπλοκης αιτιολογίας της αναιμίας είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη αποτελεσματικών λύσεων που αντιμετωπίζουν τα συγκεκριμένα αίτια.
Τα ερυθρά αιμοσφαίρια παράγονται στο μυελό των οστών. Για να παραχθούν τα ερυθρά αιμοσφαίρια στο μυελό των οστών, οργανισμός χρειάζεται ουσίες που λαμβάνουμε με την διατροφή μας, όπως ο σίδηρος, η βιταμίνη Β12 και το φυλλικό οξύ. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν ως βασική λειτουργία τη μεταφορά του οξυγόνου από τους πνεύμονες σε όλους τους ιστούς του σώματος και αντίστροφα το διοξείδιο του άνθρακα από τους ιστούς ξανά στους πνεύμονες, για να αποβληθεί με την αναπνοή. Αμέσως μετά ξαναδεσμεύουν οξυγόνο στους πνεύμονες και ξεκινούν εκ νέου για τους ιστούς. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια ζούνε περίπου 100 με 120 ημέρες και μετά τον κυτταρικό τους θάνατο καταστρέφονται στον σπλήνα, ενώ ταυτόχρονα αντικαθιστώνται από νέα ερυθρά που παράγονται στον μυελό των οστών.
Οι αναιμίες μπορούν να διαχωριστούν σε:
Μια απλή αιματολογική εξέταση αρκεί για να ανακαλύψετε αν πάσχετε από αναιμία και ταυτόχρονα μπορεί να βρεθούν και οι αιτίες της αναιμίας. Στο ιατρείο μας πραγματοποιείται πλήρης διερεύνηση αναιμιών και κατάλληλη αντιμετώπισή τους με διατροφικές οδηγίες, συμπληρώματα διατροφής και φαρμακευτική αγωγή όπου χρειάζεται.
Οι βιταμίνες είναι οργανικές ουσίες απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Προσλαμβάνονται κυρίως με τις τροφές. Η βασική τους κατηγοριοποίηση είναι σε λιποδιαλυτές και υδατοδιαλυτές. Έτσι οι λιποδιαλυτές βιταμίνες έχουν ανάγκη για να απορροφηθούν από την παρουσία των λιπών, ενώ οι υδατοδιαλυτές την παρουσία νερού.
Η βιταμίνη Α περιέχεται κυρίως σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως συκώτι, αυγά, γαλακτοκομικά και ψάρια. Σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης απαντάται στα καρότα, την γλυκοπατάτα, ροδάκινα, πιπεριές, σπανάκι και μπρόκολο. Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για την όραση, για την ανάπτυξη των οστών, τη διατήρηση της υγείας του δέρματος και την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Σε έλλειψη της βιταμίνης Α παρατηρούνται διαταραχές όρασης κυρίως στο σκοτάδι, ξηροφθαλμία, ξηροδερμία και εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα συχνές λοιμώξεις. Στην περίπτωση υπερβολικής παρουσίας της στον οργανισμό, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, τριχόπτωση, πόνους σε μυς και οστά και σε περίπτωση κυοφορίας δυσπλασίες του εμβρύου.
Η βιταμίνη D βρίσκεται κυρίως στα λιπαρά ψάρια όπως σολομός, πέστροφα και το σκουμπρί, στα μανιτάρια, στον κρόκο αυγού και στα εμπλουτισμένα δημητριακά. Ευτυχώς, όμως ο οργανισμός έχει την δυνατότητα να συνθέτει και μόνος του, μετά από έκθεση του δέρματος στον ήλιο. Η βιταμίνη D διατηρεί τη φυσιολογική συγκέντρωση του ασβεστίου και του φωσφόρου στον οργανισμό και συμβάλλει στην υγεία οστών και δοντιών. Ανεπάρκεια της βιταμίνης D παρατηρείται όταν ένα άτομο δεν εκτίθεται αρκετά στον ήλιο και δεν προσλαμβάνει αρκετή βιταμίνη D διατροφικά. Η έλλειψη της βιταμίνης D προκαλεί στα παιδιά ραχίτιδα και στους ενήλικες μαλάκυνση των οστών (οστεομαλακία), οστεοπόρωση και κατάγματα. Τα συμπτώματα τοξικότητας περιλαμβάνουν την υπερασβεστιαιμία, η οποία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεφρά, εναπόθεση ασβεστίου σε μυς, τένοντες και νεύρα και καθυστέρηση σε διανοητική και σωματική ανάπτυξη, ενώ είναι συνήθως συνέπεια υπερβολικής χορήγησης συμπληρωμάτων διατροφής.
Η βιταμίνη Ε ανευρίσκεται κυρίως σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης (φυτικά έλαια, αβοκάντο, ξηροί καρποί, γαρίδες, όσπρια, φύτρο δημητριακών) και αποτελεί φυσικό αντιοξειδωτικό και παίζει ρόλο σε ορισμένες παθήσεις που σχετίζονται με τη γήρανση. Όταν υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης Ε, παρατηρείται ευπάθεια σε λοιμώξεις, αστάθεια βάδισης, μυϊκές κράμπες, προβλήματα όρασης και μείωση γονιμότητας. Συμπτώματα τοξικότητας παρατηρούνται όταν η βιταμίνη έχει ληφθεί σε υπερβολικές ποσότητες. Σε αυτά περιλαμβάνεται η μυϊκή αδυναμία, το αίσθημα ναυτίας, αιμορραγίες και δυσκολίες στο μεταβολισμό της βιταμίνης Κ.
Η βιταμίνη Κ ανευρίσκεται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και στο συκώτι. Ακόμη, ο ανθρώπινος οργανισμός την συνθέτει μόνος του στο παχύ έντερο από βακτήρια. Έτσι είναι σπάνια η έλλειψη σε βιταμίνη Κ. Η βιταμίνη αυτή είναι απαραίτητη για την πήξη του αίματος. Η πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων βιταμίνης Κ μέσω της τροφής δεν παρουσιάζει κίνδυνο τοξικότητας. Επειδή όμως επηρεάζει την πήξη του αίματος, χρειάζεται προσοχή για άτομα που παίρνουν αντιπηκτικά φάρμακα.
Η βιταμίνη C ανευρίσκεται στα εσπεριδοειδή, τις τομάτες, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, το λάχανο, τα ακτινίδια και τις φράουλες. Η βιταμίνη C χρησιμεύει στη σύνθεση του κολλαγόνου και ορμονών. Έχει επίσης αντιοξειδωτική δράση, γιατί οξειδώνεται εύκολα η ίδια και αποτρέπει την οξείδωση άλλων βιολογικών μορίων. Έχει ακόμα φανεί ότι αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό. Η ανεπάρκεια της βιταμίνης C στον οργανισμό προκαλεί σκορβούτο. Εκδηλώσεις τοξικότητας σε περίπτωση αυξημένης παρουσίας της βιταμίνης C στον οργανισμό δεν έχουν αναφερθεί. Θεωρήθηκε ότι η αυξημένη πρόσληψη βιταμίνης C συμβάλλει στη δημιουργία λίθων στα νεφρά. Ωστόσο για την ώρα κάτι τέτοιο δεν έχει τεκμηριωθεί.
Η βιταμίνη Β1 απαντάται στα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς, στα εμπλουτισμένα δημητριακά, στο γάλα και στο χοιρινό κρέας. Βοηθά στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Συμμετέχει επίσης και στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και των αμινοξέων. Η έλλειψη της θειαμίνης οφείλεται σε διατροφή φτωχή σε Β1 και σε αλκοολισμό. Αρχικά προκαλεί ανορεξία, απώλεια βάρους, δυσκολίες βάδισης. Η παρατεταμένη έλλειψη Β1 προκαλεί τη νόσο beri-beri, με καρδιολογικές και νευρολογικές επιπλοκές και μια μορφή άνοιας, το σύνδρομο Wernicke-Korsakow με σύγχυση ή και ψευδαισθήσεις. Δεν αναφέρονται συμπτώματα τοξικότητας από υπερβολική παρουσία της βιταμίνης Β1 στον οργανισμό.
Η ριβοφλαβίνη βρίσκεται στο γάλα, το συκώτι, το κρέας, τα αυγά και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα μανιτάρια, τα μη αποφλοιωμένα και εμπλουτισμένα δημητριακά. Η βιταμίνη Β2 συμμετέχει στις οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στον οργανισμό και συμμετέχει στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπών. Σε έλλειψή της, παρατηρούνται διάφορα προβλήματα στο δέρμα και τους βλεννογόνους αδένες, όπως χειλίτιδα, γλωσσίτιδα και φωτοφοβία. Δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά τοξικότητας.
Το νικοτινικό οξύ βρίσκεται σε κρέας, ψαριά, πουλερικά, γαλακτοκομικά, αυγά και ξηρούς καρπούς. Το νικοτινικό οξύ μπορεί να συντεθεί και από τον ίδιο τον οργανισμό. Συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας από υδατάνθρακες, λίπη και πρωτεΐνες στον οργανισμό. Η έλλειψη του νικοτινικού οξέως προκαλεί πελάγρα, η οποία παρουσιάζει δερματίτιδα, φωτοευαισθησία, διάρροια και νευρολογικές διαταραχές.
Η βιταμίνη Β5 βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα, όπως είναι το κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Η βιταμίνη Β5 στον οργανισμό συμμετέχει στη σύνθεση της χοληστερόλης, των φωσφολιπιδίων, της αιμοσφαιρίνης και των στεροειδών ορμονών. Επειδή είναι τόσο διαδεδομένη ουσία στα διάφορα τρόφιμα, δεν καταγράφεται πρακτικά έλλειψή της. Δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά τοξικότητας.
Η πυριδοξίνη βρίσκεται στο κρέας, στα ψάρια, στα θαλασσινά, στα πουλερικά, στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στις πατάτες, στα όσπρια και στα δημητριακά ολικής αλέσεως. Η πυριδοξίνη συμμετέχει στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών. Σε περίπτωση έλλειψής της παρατηρείται αναιμία, νευρολογικές διαταραχές και δερματίτιδες. Όταν η βιταμίνη Β6 βρίσκεται στον οργανισμό σε τοξικά επίπεδα, παρατηρούνται αίσθημα αδυναμίας, δυσκολία στο περπάτημα και απώλεια αντανακλαστικών.
Πηγές του φυλλικού οξέως είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα εσπεριδοειδή, τα όσπρια, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα αυγά, το συκώτι, και τα γαλακτοκομικά. Το φυλλικό οξύ εμπλέκεται στον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, στη σύνθεση πρωτεϊνών και επηρεάζει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Έλλειψή του παρατηρείται κυρίως σε περίπτωση αλκοολισμού και σε σύνδρομα δυσαπορρόφησης του εντέρου. Επίσης είναι πιθανό να παρουσιαστεί σε γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, καθώς οι ανάγκες του οργανισμού σε φυλλικό οξύ αυξάνονται κατά την περίοδο της κύησης. Σε περίπτωση έλλειψης φυλλικού οξέος παρατηρείται αναιμία, διαταραχές των λευκών αιμοσφαιρίων και νευρολογικές διαταραχές. Δεν έχουν περιγραφεί συμπτώματα τοξικότητας.
Η βιταμίνη Β12 συναντάται σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως κρέας, συκώτι, αυγά, ψάρια και γαλακτοκομικά. Μη ζωικής προέλευσης τροφές πλούσιες σε Β12 είναι η μαγιά και εμπλουτισμένα δημητριακά. Στον οργανισμό συμμετέχει στη σύνθεση DNA και πρωτεϊνών και ρυθμίζει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Σε έλλειψη της βιταμίνης Β12 παρατηρείται αναιμία, νευρολογικές διαταραχές, όπως μουδιάσματα, αστάθεια, απώλεια μνήμης και κόκκινη λεία γλώσσα. Έλλειψης της παρατηρείται σε vegan διατροφή, σε γαστρίτιδες, σε σύνδρομα εντερικής δυσσαπορόφησης και σε φάρμακα όπως αντιδιαβητικά δισκία μετφορμίνης. Επίσης με την πάροδο της ηλικίας η ικανότητα απορρόφησής της μειώνεται. Δεν έχουν περιγραφεί συμπτώματα τοξικότητας.
Η βιοτίνη βρίσκεται στα όσπρια, τα λαχανικά, τα κρέατα, το συκώτι, τους ξηρούς καρπούς και τον κρόκο του αυγού. Στον οργανισμό συμμετέχει στο μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων. Ορισμένα αντιβιοτικά έχει διαπιστωθεί ότι μειώνουν την απορρόφησή της. Η απορρόφηση της επίσης μειώνεται με την συχνή κατανάλωση ωμών αυγών. Τα συμπτώματα της έλλειψής της στον οργανισμό είναι δερματίτιδα, απώλεια της όρεξης και κατάθλιψη. Συμπτώματα τοξικότητας δεν έχουν αναφερθεί.
Στο ιατρείο μας πραγματοποιείται πλήρης διερεύνηση των διαταραχών των βιταμινών και κατάλληλη αντιμετώπισή τους με διατροφικές συμβουλές, συμπληρώματα διατροφής και φαρμακευτική αγωγή όπου χρειάζεται.